Quy định về kỉ luật lao động quan trọng bạn nên biết?

Kỉ luật lao động là quy định cần thiết mà bất cứ cơ quan hoặc doanh nghiệp nào cũng phải có. Kỷ luật lao động giúp doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả hơn. Tuy nhiên, không phải cá nhân hoặc doanh nghiệp nào cũng hiểu hết các quy định về kỉ luật lao động. Kỉ luật lao động là gì và các vấn đề liên đến đến quy định về kỉ luật lao động mà bài viết này đề cập đến sẽ giúp các doanh nghiệp thực hiện đúng theo pháp luật.

Kỉ luật lao động là gì?

Kỉ luật lao động là một khái niệm đã được quy định rõ ràng trong bộ luật lao động hiện hành. Khái niệm kỉ luật lao động đã được ban hành năm 2012 với nội dung: Kỉ luật lao động là những quy định về việc tuân theo thời gian, công nghệ và điều hành sản xuất, kinh doanh trong nội quy lao động. Mỗi doanh nghiệp sẽ có các kỉ luật lao động khác nhau tuỳ theo điều kiện làm việc và hoàn cảnh của doanh nghiệp ấy. Tuy nhiên, tất cả các kỉ luật lao động đều phải được quy định rõ ràng trong hợp đồng lao động.

Do có nhiều vướng mắc trong việc quy định kỉ luật lao động nên trong luật lao động bổ sung năm 2019 thì kỉ luật lao động là những quy định về việc tuân theo thời gian, công nghệ và điều hành sản xuất, kinh doanh do người sử dụng lao động ban hành trong nội quy lao động và do pháp luật quy định. Nhờ có sự sửa đổi này mà quyền lợi của người lao động được bảo vệ hơn. Vì nhiều doanh nghiệp có quy định về kỉ luật lao động khá khắt khe và gây khó khăn cho người lao động. Có những chỉnh sửa này, tất cả các quy định về kỉ luật lao động sẽ được làm đúng theo pháp luật.

Kỉ luật lao động là những nội dung được quy định và mang tính chất bắt buộc. Những quy định này sẽ giúp cả người lao động và người sử dụng lao động làm việc có trách nhiệm, có kỉ luật hơn. Nhờ có kỉ luật lao động, việc thực hiện công việc sẽ thống nhất, hiệu quả, có trật tự. Nếu người lao động mà vi phạm kỉ luật thì người sử dụng lao động có quyền xử phạt. Người sử dụng lao động cũng vậy. Nếu có bất cứ gì đó sai sót thì người lao động cũng sẽ có thể kiện lại. Tuỳ thuộc vào mức độ vi phạm mà việc xử phạt sẽ được cân nhắc để giải quyết cho phù hợp.

Xem thêm >>>

Các cách thức xử lí trong quy định về kỉ luật lao động

Các cách xử lý theo quy định về kỉ luật lao động đã được ban hành để người lao động và người sử dụng lao động có thể dễ dàng thực hiện. Theo luật lao động thì hiện nay có 3 hình thức xử lý kỉ luật mà người sử dụng lao động có thể áp dụng cho người lao động của doanh nghiệp mình. Đó là các hình thức

Khiển trách

Khiển trách là hình thức xử ký vi phạm kỉ luật nhẹ nhất trong quy định về kỉ luật lao động.Người sử dụng lao động có thể khiển trách bằng miệng hoặc bằng văn bản đều được chấp nhận. Hình thức này chỉ áp dụng cho một số vi phạm kỉ luật nhẹ. Người sử dụng lao động sẽ đưa ra những quy định rõ ràng về việc hành vi nào sẽ áp dụng hình thức kỉ luật này trong hợp đồng lao động. Người lao động nên đọc kĩ phần này để tránh các khúc mắc về sau.

Kéo dài thời gian nâng lương không quá 6 tháng, cách chức

Sau khi bị khiển trách mà vẫn có hành vi tái phạm hoặc vi phạm một số quy định về kỉ luật lao động mà người sử dụng đặt ra thì người lao động sẽ bị kéo dài thời gian nâng lương hoặc cách chức. Ngoài ra, người sử dụng  lao động cũng có thể chuyển người lao động sang vị trí làm việc khác có mức lương thấp hơn. Tuy nhiên, thời gian xử lí vi phạm theo hình thức này diễn ra chỉ trong tối đa 6 tháng.
Cách chức là hình thức xử lí vi phạm kỉ luật được áp dụng khi người lao động đang giữ vị trí nhất định. Không phải vi phạm nào cũng có thể dẫn đến cách chức. Chỉ những hành vi làm ảnh hưởng đến chất lượng công việc, vi phạm đạo đức, phẩm chất nghề nghiệp, trình độ chuyên môn, … thì người sử dụng lao động mới cân nhắc đến việc áp dụng hình thức xử lý vi phạm kỉ luật này.
Hai hình thức xử lí vi phạm này đều có trong quy định về kỉ luật lao động. Đây là những hành vi phải được nêu rõ và thoả thuận giữa hai bên trước khi bắt đầu công việc. Để tránh xảy ra sai sót hoặc hiểu nhầm, người sử dụng lao động cần phải giải thích rõ ràng về hai hình thức xử lí vi phạm kỉ luật lao động này cho người lao động.

Sa thải

Hình thức xử lí vi phạm kỉ luật nặng nhất đối với người lao động là sa thải. Hình thức này được áp dụng cho những vi phạm nghiêm trọng hoặc cực kì nghiêm trọng. Trong Bộ luật lao động được ban hành thì người sử dụng lao động có thể sa thải người lao động khi có các hành vi dưới đây:
  • Người lao động có hành vi trộm cắp, đánh bạc, đánh nhau, sử dụng ma tuý ở nơi làm việc, tiết lộ bí mật kinh doanh, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ,.. Hoặc người lao động có bất cứ hành vi này gây thiệt hại nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của người sử dụng lao động. Những hành vi này được xem như hành vi gây bất lợi cho công việc, khiến doanh nghiệp bị tổn thất.
  • Trong thời gian chưa xoá bỏ kỉ luật trước đó hoặc bị xử lí kỉ luật cách chức mà vẫn có hành vi tái phạm. Đối với trường hợp này, người sử dụng lao động có thể lựa chọn hình thức sa thải hoặc tăng thêm thời gian xử lý  vi phạm kỉ luật trước đó.
  • Tự ý bỏ việc không có lý do chính đáng từ 5 ngày trong 1 tháng hoặc 20 ngày trong một nam. Với trường hợp người sử dụng lao động chỉ cần thông báo lý do sa thải với người lao động là được. Một số lý do chính đáng được chấp nhận là thiên tai, hoả hoạn, bị ốm có xác nhận của các cơ sở y tế là được. Những trường hợp này thì được chấp nhận cho nghỉ việc không lương trong thời gian có lý do.

Nguyên tắc xử lý vi phạm trong quy định về kỉ luật lao động

Theo quy định về kỉ luật lao động, nếu muốn xử lí vi phạm kỉ luật thì cần phải có một số các điều kiện sau đây
  • Người sử dụng lao động phải chứng minh được lỗi của người lao động.
  • Khi xử lí vi phạm có sự tham gia của tổ chức đại diện tập thể lao động tại cơ sở. Có như vậy thì việc xử lí mới trở nên minh bạch và rõ ràng hơn.
  • Người lao động phải có mặt. Bên cạnh đó còn có quyền tự bào chữa cho bản thân hoặc nhờ luật sư trong những trường hợp liên quan đến kiện tụng. Nếu người lao động là người dưới 18 tuổi thì phải có sự tham gia của cha mẹ hoặc người giám hộ.

  • Việc xử lí vi phạm kỉ luật phải có văn bản được các bên kí vào rõ ràng.
  • Người sử dụng lao động không có quyền áp dụng hai hoặc nhiều hình thức xử lí vi phạm kỉ luật đối với cùng một hành vi. Mỗi hành vi vi phạm kỉ luật lao động chỉ được áp dụng một hình thức xử lí cho phù hợp.
  • Trong trường hợp người lao động có nhiều hành vi vi phạm kỉ luật lao động thì theo quy định về kỉ luật lao động sẽ áp dụng hình thức kỉ luật cao nhất tương ứng với hành vi vi phạm nặng nhất.
  • Một số trường hợp không nằm trong phạm vi áp dụng hình thức xử lí vi phạm kỉ luật lao động bao gồm:
  1. Nghỉ ốm đau, điều dưỡng, nghỉ việc có lý do chính đáng
  2. Đang bị tạm giam, tạm giữ
  3. Lao động nữ có thai, nghỉ thai sản
  4. Người lao động đang mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh lý khác gây mất khả năng nhận hay điều khiển hành vi của bản thân. Trong trường hợp này người sử dụng lao động có thể cho người lao động nghỉ việc không lương để điều trị bệnh. Đến khi sức khoẻ ổn định, đủ điều kiện để làm việc thì có thể quay lại công việc như ban đầu.

Trên đây là các quy định về kỉ luật lao động do pháp luật quy định. Các doanh nghiệp, người sử dụng lao động và người lao động cần chú ý để thực hiện sao cho đúng với pháp luật. Chắc chắn những thông tin này là điều mà bất cứ ai trong chúng ta cũng cần.